تعیین کننده های رفتار فعالیت بدنی در معلمان زن شهرستان رشت، ایران: کاربرد نظریه شناختی اجتماعی

Abstract

اهداف: کم تحرکی در زنان ایرانی بسیار بالاتر از مردان ایرانی است. از آنجاییکه معلمان درمعرض آسیب های شغلی هستند، توجه به فعالیت بدنی در معلمان، بسیار مهم و ارتقاء آن ضروری است. نظریه شناختی-اجتماعی چارچوبی مفید برای درک رفتار فعالیت بدنی است. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف تعیین کننده های رفتار فعالیت بدنی، براساس نظریه شناختی اجتماعی درمعلمان زن مدارس شهرستان رشت انجام شد. ابزار و روش ها: مطالعه مقطعی از نوع توصیفی تحلیلی بر روی 612 نفرازمعلمان زن مدارس کلیه مقاطع تحصیلی شهری و روستایی شهرستان رشت طی نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای، درسال تحصیلی 99-1398 انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات مشتمل بر فرم اطلاعات جمعیت شناسی، پرسشنامه بین المللی فعالیت بدنی(فرم کوتاه) وپرسشنامه روا و پایای نظریه شناختی اجتماعی بود. جهت تحلیل داده ها از آزمونهای تی مستقل، آنالیز واریانس، ضریب همبستگی اسپیرمن ورگرسیون خطی متغیره استفاده شد. یافته ها: میانگین سنی آزمودنی ها 7.65 ±40.25 بود. 331 نفر (54.1 درصد) از معلمان، فعالیت بدنی سبک (مت دقیقه/هفته 599-0) داشتند. سازه برنامه ریزی ورزشی (0.001P= و ß=0.34) و پس از آن سازه خودکارآمدی (0.003P= و ß=0.14) بیشترین قدرت پیشگویی کنندگی فعالیت بدنی را داشتند که به ترتیب 17% ‌و 12% واریانس فعالیت بدنی را توجیه می کردند. نتیجه گیری: برنامه ریزی ورزشی و خودکارآمدی از عوامل مهم درپیش بینی رفتارفعالیت بدنی بودند که از این سازه ها درطراحی مداخلات، جهت ارتقاء فعالیت بدنی درمعلمان شهرستان رشت میتوان بهره گرفت.