Abstract
اهداف: فشارخون بالا هزینه های محسوس و نامحسوس ناشی از مرگ و ناتوانی را در سراسر دنیا به بار می آورد. اتخاذ رفتارهای خودمراقبتی در بیماران مبتلا به فشارخون بالا یکی از موثرترین راه های کنترل فشارخون می باشد. مطالعه حاضر جهت تعیین مداخلهی شناختی رفتاری بر رفتارهای خودمراقبتی و کنترل فشارخون طراحی و اجرا شد. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی است که در سال 1398 بر روی 84 بیمار مبتلا به فشار خون بالای اولیه در مرکز بهداشت درچه 1 در شهر اصفهان انجام شد. بیماران به طور تصادفی ساده از بین 200 بیمار مبتلا به فشار خون بالا انتخاب و به دو گروه آزمون و کنترل تقسیم شدند. گروه مداخله، علاوه بر دریافت مراقبت های مرسوم، در برنامه مداخله ی آموزشی شناختی رفتاری شرکت کردند. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه های اطلاعات زمینه ای، شناختی و رفتاری مرتبط با کنترل فشارخون، (با روایی و پایایی مطلوب) قبل و یک ماه پس از مداخله جمع آوری شد. داده ها به وسیله نرم افزار SPSS و با استفاده از روش های آماری کای اسکوئر، تست دقیق فیشر، من ویتنی، آنکوا، تی تست و تی زوجی مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. یافته ها: بعد از مداخله، میانگین نمرات متغیرهای شناختی و رفتاری در گروه آزمون نسبت به گروه کنترل دارای تفاوت معنادار بود. همچنین، فشار خون سیستولیک در گروه آزمون کاهش معنی داری داشت (0.05>P). نتیجه گیری: مداخله ی شناختی رفتاری باعث بهبود فشارخون سیستولیک و ارتقاء سطح متغیرهای شناختی و رفتاری مرتبط با کنترل فشارخون در بیماران شد