اثربخشی مداخله آموزشی بر ارتقاء رفتارهای پیشگیری کننده از صدمات ناشی از مواد محترقه: کاربرد الگوی فرآیند موازی توسعه یافته

Abstract

اهداف: چهارشنبه ­سوری یک از جشن­ های مهم ایران است که سالانه تعداد زیادی از افراد به دلیل استفاده از موادمنفجره دچار آسیب می­ شوند. لذا هدف مطالعه حاضر بررسی اثر بخشی الگوی فرایند موازی توسعه ­یافته در پیشگیری از صدمات در دانش ­آموزان بود. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی 240 دانش آموز پسر به صورت تصادفی در دو گروه آزمون و کنترل مورد بررسی قرار گرفتند. مداخله شامل دو جلسه آموزشی و نمایش فیلم و ابزار مورد استفاده، ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ محقق ساخت طراحی شده براساس ﺳـﺎزه­ﻫـﺎی الگوی فرایند موازی­ توسعه­ یافته بودکه روایی و پایایی آن تائید شده بود و قبل از مداخله و دو ماه بعد از مداخله در دو گروه تکمیل­ شد. داده ﻫﺎ با آزﻣﻮن­ﻫﺎی آﻣﺎری تی و آﻧﺎﻟﯿﺰ رﮔﺮﺳﯿﻮن لجستیک ﻣﻮرد ﺗﺠﺰیﻪ و ﺗﺤﻠﯿـﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ . یافته ها: میانگین سنی دانش آموزان 1.05±15.82 سال بود. رفتار آتش بازی قبل از مداخله در دو گروه اختلاف معنی دار نداشت و 88% دانش آموزان در مراسم چهارشنبه سوری از مواد منفجره استفاده می کردند. نتایج آزمون رگرسیون لجستیک قبل از مداخله نشان داد که تهدید درک شده، پیشگویی کننده عدم استفاده از مواد محترقه است است. نتایج نشان داد که اثر بخشی مداخله آموزشی باعث شد تا دانش آموزان گروه آزمون در مسیر کنترل خطر قرار بگیرند و استفاده از مواد محترقه بعد از مداخله در گروه آزمون بطور معنی دار کاهش یافت (0.001>p). نتیجه گیری: آموزش با محتوای حساس سازی و ترس همراه با کارآمدی، مداخله آموزشی مناسبی در کاهش حوادث چهارشنبه سوری در نوجوانان است.