اثربخشی مداخله آموزشی مبتنی بر تئوری انگیزش محافظت در ارتقاء رفتارهای پیشگیری کننده از تب مالت در دامداران کشاورز

Abstract

اهداف: تب مالت ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷت عمومی درکشورهای در حال توسعه ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻰکه در تماس نزدیک با حیوانات هستند، می باشد. این مطالعه با هدف تعیین اثر بخشی مداخله آموزشی مبتنی بر تئوری انگیزش محافظت در ارتقاء رفتارهای پیشگیری کننده از تب مالت در دامداران کشاورز انجام شد. مواد و روش ­ها: در این مطالعه نیمه تجربی، تعداد 110 نفر از دامداران کشاورز (در دو گروه مداخله و کنترل) به روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته متشکل از دو بخش، که سوالات بخش اول شامل سوالات دموگرافیک و سوالات بخش دوم، مربوط به آگاهی از کلیات بیماری و سوالات سازه های تئوری انگیزش محافظت بودند. پرسشنامه ها در سه مرحله قبل، بلافاصله و دو ماه بعد از مداخله تکمیل گردید. داده ‌های به دست آمده در نرم افزار SPSS16 با استفاده از آزمون ‌های آماری توصیفی و آزمون ‌های آماری تحلیلی (من ویتنی، شاپیرو ویلک، کروسکال والیس، رگرسیون، آزمون دقیق فیشر و کای اسکوئر) مورد تجزیه و تحلیل و مقایسه قرار گرفتند. یافته­ ها: بعد از مداخله آموزشی میانگین نمرات آگاهی و تمامی سازه های تئوری انگیزش محافظت در گروه مداخله در فواصل مختلف زمانی نسبت به گروه کنترل در مجموع افزایش معناداری داشته اند (0.05>P). همچنین سازه های تئوری انگیزش محافظت، 66% از واریانس رفتارهای پیشگیری کننده را پیش بینی نمودند و از این بین خودکارآمدی و انگیزش مرتبط با رفتار قویترین پیش بینی کننده ها بودند. نتیجه ­گیری: این مطالعه اثر بخشی مداخله آموزشی بر اساس تئوری انگیزش محافظت در اتخاذ رفتارهای پیشگیری کننده از تب مالت را تایید میکند. می توان از تئوری انگیزش محافظت به عنوان چارچوبی جهت طراحی مداخلات آموزشی به منظور پیشگیری بیماری تب مالت در گروه های پرخطر استفاده نمود.