تعیین کننده‌های شناختی-رفتاری بهداشت دهان و دندان در دانشجویان: کاربردی از مدل ارتقاء سلامت پندر

Abstract

سابقه و هدف: شناسایی عوامل مؤثر بر رفتارهای بهداشت دهان و دندان در دانشجویان می‌تواند نقش مهمی در ارتقاء سلامت دهان و دندان آنها داشته باشد. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی تعیین کننده‌های شناختی-رفتاری بهداشت دهان و دندان در دانشجویان انجام گرفته است. مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی، 251 نفر از دانشجویان دانشگاه‌های آزاد، پیام نور و علوم پزشکی سراب در سال 1395 به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردیدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات شامل پرسشنامه استاندارد مشتمل بر سه بخش متغیرهای جمعیت شناختی، سازه‌های مدل ارتقاء سلامت پندر و رفتارهای بهداشت دهان و دندان بود. داده‌ها با نسخه 21 نرم افزار SPSS و آزمون‌های تی‌مستقل، آنالیز واریانس یک‌طرفه، همبستگی پیرسون و آنالیز رگرسیون خطی تحلیل گردید. یافته‌ها: میانگین سنی شرکت کنندگان در پژوهش 1.67±21.9 بود. رفتار بهداشت دهان و دندان با تمام سازه‌های مدل ارتقاء سلامت پندر به جز تأثیرگذارنده‌های موقعیتی (0.048=r) همبستگی آماری معنی‌داری داشت. سازه‌های مدل ارتقاء سلامت پندر قادر به پیش بینی 43.6 درصد رفتار بهداشت دهان و دندان و 26.4 درصد تعهد به عمل بودند. خودکارآمدی درک شده قویترین پیش بینی کننده رفتار (0.342=β) و موانع درک شده قویترین پیش‌بینی کننده تعهد به عمل (0.217-=β) بود. نتیجه‌گیری: طبق یافته‌ها، خودکارآمدی قویترین پیش‌بینی کننده رفتار بهداشت دهان و دندان و موانع درک شده قویترین پیش‌بینی کننده تعهد به طرح عمل بود. به طور کلی براساس یافته‌های مطالعه حاضر، مدل ارتقاء سلامت پندر می‌تواند به عنوان یک چارچوب مناسب در شناسایی عوامل و طراحی مداخلات مؤثر جهت بهبود رفتارهای بهداشت دهان و دندان در دانشجویان استفاده شود.