Abstract
سابقه و هدف: تب مالت یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مشترک انسان و حیوان است. آموزش می‌تواند در پیشگیری از این بیماری مؤثر باشد. هدف از انجام این مطالعه ارزیابی اثربخشی مداخله آموزشی مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی جهت توانمندسازی دامداران در برابر رفتارهای پرخطر تب مالت در شهرستان چاراویماق بود. مواد و روش‌ها: این پژوهش نیمه‌تجربی در سال 1393 در چاراویماق آذربایجان شرقی اجرا شد. تعداد 200 دامدار با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای جهت شرکت در این مطالعه انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته‌ای که شامل اطلاعات جمعیت شناختی، آگاهی و سازه‌های مدل اعتقاد بهداشتی بود، جمع‌آوری گردید. سپس جلسات آموزشی برای گروه مداخله طراحی و برگزار شد. 3 ماه پس از اجرای مداخله، اطلاعات از هر دو گروه جمع‌آوری و با استفاده از آزمون های آماری من‌ویتنی و ویلکاکسون تجزیه‌وتحلیل گردید. یافته‌ها: قبل از مداخله، دو گروه از نظر میانگین نمرات آگاهی، سازه‌های مدل اعتقاد بهداشتی (حساسیت، شدت، موانع، منافع درک‌شده و خودکارآمدی) و رفتارهای پیشگیری‌کننده از تب مالت، تفاوت معنی‌داری نداشتند، اما بعد از مداخله آموزشی، در گروه مداخله اختلاف معنی‌داری نسبت به گروه کنترل مشاهده گردید (0.05>P). نتیجه‌گیری: مشارکت افراد تأثیرگذار در برنامه‌های مداخلاتی همراه با استفاده از تئوری‌های آموزشی می‌تواند اثربخشی بیشتری در اصلاح رفتارهای پرخطر در افراد داشته باشد، لذا چنین برنامه‌هایی باید در سطح وسیعی اجرا گردد.